Voor schadeverzekeringen is het bekend dat er vaak een deel eigen risico in de polis verwerkt wordt. Een zorgverzekering vandaag de dag heeft ook te maken met een gedeelte eigen risico. Dit eigen risico voor de zorgverzekering is ingevoerd met de achterliggende gedachte dat men bewuster wordt van de kosten van zorg en dus niet voor elk pijntje een beroep doet op zorg. Daarnaast is het eigen risico ook een belangrijk onderdeel van het financieren van de totale zorg in Nederland. De zorgkosten moeten immers beheersbaar blijven en door middel van het eigen risico betalen de mensen die daadwerkelijk zorg gebruiken ook meer mee aan de totale zorgkosten.
Wat is het eigen risico?
Het eigen risico is het deel van de kosten die je eerst zelf moet betalen wanneer je een beroep doet op zorg uit het basispakket. Pas wanneer het eigen risico volledig is gebruikt binnen een kalenderjaar kun je een beroep doen op een vergoeding van de zorgkosten door jouw zorgverzekeraar. Het eigen risico bestaat uit twee delen, (1) het verplichte eigen risico, en (2) het vrijwillig eigen risico.
Net als de dekking van de basiszorgverzekering wordt de hoogte van het eigen risico jaarlijks vastgesteld door de overheid. We zien hierbij een stijgende trend in de hoogte van het eigen risico. Zo bedroeg het eigen risico in 2008 nog € 150,- en is de hoogte van het verplichte eigen risico in 2016 maar liefst € 385,- op jaarbasis.
Verplicht eigen risico
Het verplichte eigen risico wordt jaarlijks vastgesteld door de overheid. Indien je het eigen risico niet verhoogt met een vrijwillig eigen risico dan is het verplichte eigen risico het minimale eigen risico dat je kunt hebben bij je zorgverzekering. In onderstaande afbeelding wordt het verloop van het verplichte eigen risico weergegeven.
Vrijwillig eigen risico
Naast de hoogte van het verplichte deel wordt ook de hoogte van het vrijwillig eigen risico vastgesteld door de overheid. Sinds de invoering van de zorgverzekering zijn de hoogtes van het vrijwillig eigen risico gelijk gebleven op hoogtes van € 100, € 200, € 300, € 400, € 500 waarbij je zelf kunt bepalen of, en van welke hoogte van de uitbreiding, van het vrijwillig eigen risico je gebruik wilt maken. In onderstaande afbeelding wordt het verloop van het gehele eigen risico weergegeven.
Waarom zou ik mijn eigen risico verhogen?
Een belangrijke reden voor het vrijwillig verhogen van het eigen risico kan zijn dat je weinig tot geen zorgkosten verwacht in het komende jaar. Wanneer je weinig tot geen zorgkosten verwacht hoef je dus, als je inderdaad geen beroep doet op zorg, het eigen risico niet te verbruiken. Tegelijkertijd hanteren zorgverzekeraars doorgaans lagere premies wanneer je kiest voor een hoger eigen risico. In ruil voor het hogere risico dat je loopt betaal je als het ware een lagere premie. Het voordeel in premie kan oplopen tot enkele tientallen euro’s per maand. Op jaarbasis hanteren veel zorgverzekeraars een korting in premie van tot wel 50% van het bedrag waarmee je het eigen risico verhoogt. Neem je dus een vrijwillig eigen risico van € 500 dan kun je er vanuit gaan dat je ongeveer € 250,- bespaart op je premiekosten van dat jaar.
Zorg die niet onder het eigen risico valt
Het eigen risico telt niet voor alle soorten zorg die je nodig kunt hebben. Er zijn namelijk een aantal uitzonderingen waarbij je geen rekening krijgt van jouw zorgverzekeraar, ook niet als je nog een deel van het jaarlijks eigen risico open hebt staan. Deze uitzonderingen zijn:
- bezoek aan en zorg door de huisarts
- (tandheelkundige) zorg uit de basisverzekering voor kinderen tot 18 jaar
- verloskundige zorg
- kraamzorg
- medische hulpmiddelen in bruikleen
- gratis bevolkingsonderzoeken (bijvoorbeeld naar borstkanker)
- de griepprik voor risicogroepen
- zorg vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) of Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
- zorg die door een aanvullende verzekering wordt vergoed
Ondanks dat bepaalde zorg niet onder het eigen risico vallen kan het wel zijn dat je hieraan mee moet betalen. Indien dit het geval is wordt dit benoemd als ‘eigen bijdrage’ welke volledig los staat van het verplichte en vrijwillige eigen risico.
Tips met betrekking tot het eigen risico
Omdat het leven al duur genoeg is en we geld liever uitgeven aan leuke dingen dan aan zorg hebben wij een aantal tips en handigheidjes voor jou op een rij gezet. Onderstaande tips en handigheidjes kunnen ervoor zorgen dat je aan het eind van het jaar wat extra geld te besteden hebt aan leuke dingen. Dit zijn de belangrijkste tips met betrekking tot het eigen risico:
- Voor zorg uit de aanvullende zorgverzekering hoef je geen eigen risico te betalen. Let dus goed op welk deel van jouw verzekering dekking biedt tegen de kosten van een bepaalde behandeling.
- Wanneer je al door het eigen risico heen bent en je verwacht in het volgende jaar zorgkosten te moeten maken, probeer de behandeling dan nog te plannen in het jaar waarvoor jij het volledige eigen risico al hebt betaald. Wacht je tot januari dan gaat de nieuwe periode van het eigen risico in en moet je deze weer betalen.
- Voor ingrepen die de huisarts kan en mag doen kun je beter niet naar het ziekenhuis gaan. In tegenstelling tot het ziekenhuis hoef je bij ingrepen die de huisarts doet geen eigen risico te betalen.
- Wanneer je het slachtoffer bent van een ongeluk dat niet jouw schuld is en je maakt medische kosten, dan kun je het eigen risico verhalen op de verzekering van de schuldige partij.
- Wanneer je een reisverzekering met de module ‘dekking tegen medische kosten’ hebt afgesloten en je hebt spoedeisende hulp nodig in het buitenland dan is de kans groot dat jouw reisverzekering de kosten van het eigen risico gedeeltelijk of volledig dekt. Wij raden dan ook aan om de rekening altijd in te dienen bij jouw reisverzekering.
Voor spoedeisende hulp kun je zowel bij de huisarts als het ziekenhuis terecht. Het verschil is dat je bij de huisarts geen eigen risico hoeft te betalen terwijl dit voor spoedeisende hulp in het ziekenhuis wel moet. Als er sprake is van een levensbedreigende situatie of wanneer je door de huisarts doorverwezen wordt naar het ziekenhuis dan hoef je natuurlijk geen eigen risico te betalen.